Barendrecht heeft veel inwoners die zich als vrijwilliger inzetten voor de samenleving. Tijdens de lintjesregen werd een deel daarvan eind april traditiegetrouw in het zonnetje gezet. Erwin Kompanje was een van de gelukkigen die een koninklijke onderscheiding ontving uit handen van burgemeester Govert Veldhuijzen. Hij kreeg die waardering vanwege zijn inzet als vrijwilliger voor het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam. Daaraan is hij sinds 1988 verbonden als wetenschappelijk preparateur van vogels en zoogdieren.

Het ontleden en prepareren van dode dieren is niet de meest voor de hand liggende hobby, maar Kompanje ontwikkelde die interesse al op jonge leeftijd. “Ik ben een echte uitpluizer, een wetenschapper in hart en nieren. Bij elke vraag hoort een vervolgvraag. Dat onderzoekende had ik als kind al. Toen ik oud genoeg was voor een bijbaantje om daarmee te sparen voor langspeelplaten en boeken, leken een krantenwijk of auto’s wassen mij niks. In plaats daarvan kocht ik bij De Slegte in Rotterdam een boekje over het verzamelen en prepareren van dieren. In mijn omgeving zocht ik naar dode dieren en zo is het begonnen. Stap voor stap, een sneetje hier en een sneetje daar. Ik bleek er wel talent voor te hebben. Het duurde daarom niet lang voordat ik briefjes ophing bij het prikbord van de supermarkt. ‘Is uw cavia dood of uw papegaai omgevallen? Ik kan hem voor u opzetten’, was zo ongeveer de boodschap. Het liep als een trein en in verdiende er een leuk zakcentje mee. Meer dan ik zou krijgen voor het wassen van auto’s of bezorgen van kranten.”

Scalpel en ijzerdraad
Dat Kompanje zich eind jaren tachtig als vrijwilliger aanbood bij het Natuurhistorisch Museum was voor hem niet meer dan logisch. Tientallen jaren later gaat hij nog met net zoveel plezier en interesse met scalpel, ijzerdraad en vulmiddel aan de slag. “Alle dieren op mijn tafel zijn een natuurlijke dood gestorven. Door het opbouwen van een wetenschappelijke collectie ontstaat door de jaren heen hele waardevolle informatie. Bijvoorbeeld over voeding, de lengte van vogelsnavels, verenkleden en leefgebieden. Dit hangt uiteraard samen met zaken als de opwarming van de aarde. Zo ontdekten we bijvoorbeeld dat de rode eekhoorn in Nederland ten opzichte van 30 jaar geleden korter zijn wintervacht houdt en langer de zomervacht heeft. Anders is het te warm.” Alles wordt nauwkeurig gedocumenteerd. “Wat nu niet van belang lijkt, kan later interessant zijn.”

Shoarma en Big Mac’s
Elke dinsdagavond is Kompanje in het Natuurhistorisch Museum te vinden, om samen met collega’s aan de slag te gaan. Het is een korte wandeling na werktijd van het Erasmus MC, waar hij klinisch ethicus is, naar het museum. “Ik breng mijn kennis ook graag over op de jongere generatie. Zodat het werk in leven blijft. Het is een belangrijke taak, die vol verrassingen zit. Van stadsvossen met een maag vol shoarma of Big Mac’s (inclusief papier) tot aan een boommarter die een halsbandparkiet heeft opgegeten.” Over anderhalf jaar houdt het werkzame leven in het ziekenhuis op voor de Barendrechter, die dan met pensioen gaat. “De vrijgekomen tijd wil ik wel deels besteden aan meer preparatiewerk. Ik ben er nog lang niet op uitgekeken. Op een bepaald manier is het ook meditatief.”